10 Câu Hỏi Về Hệ Thống Âm Thanh Sân Khấu - Giải Đáp
Trong bất kỳ chương trình biểu diễn nào – từ văn nghệ học đường, sân khấu ngoài trời, đến sự kiện nội bộ doanh nghiệp – hệ thống âm thanh luôn đóng vai trò trung tâm. Một tiết mục hay nhưng âm thanh dở có thể làm mất toàn bộ cảm xúc người xem. Trái lại, một hệ thống được đầu tư đúng cách sẽ nâng tầm chất lượng biểu diễn, đồng thời giảm thiểu rủi ro kỹ thuật như hú micro, mất tiếng, hoặc âm thanh không đồng đều giữa các vị trí ngồi.
Tuy nhiên, việc lựa chọn thiết bị, bố trí, hay cân đối ngân sách cho âm thanh sân khấu lại là điều khiến nhiều đơn vị bối rối – đặc biệt với những tổ chức không có sẵn đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu.
Với vai trò là đơn vị nghiên cứu và tư vấn trung lập, HPtrade đã tổng hợp những câu hỏi phổ biến nhất từ thực tiễn nhiều chương trình biểu diễn. Hy vọng nội dung dưới đây sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng quan, dễ hiểu và ứng dụng được ngay vào nhu cầu thực tế.
1. Hệ thống âm thanh sân khấu gồm những thiết bị gì?
Một hệ thống sân khấu hoàn chỉnh thường bao gồm:
-
Loa chính (loa full hoặc line array)
-
Loa subwoofer: tăng cường âm trầm
-
Loa monitor sân khấu: giúp người biểu diễn nghe rõ chính mình
-
Micro: không dây, có dây, micro cho nhạc cụ
-
Mixer: analog hoặc digital tùy vào khả năng vận hành
-
Thiết bị xử lý tín hiệu (EQ, chống hú, phân tần)
-
Cục đẩy công suất / amply
-
Phụ kiện khác: dây cáp, chân micro, tủ rack, nguồn điện ổn định…
Tùy vào quy mô chương trình và đặc điểm không gian, cấu hình có thể thay đổi để tối ưu hiệu quả.
2. Sự khác biệt giữa âm thanh sân khấu và hội trường là gì?
Tiêu chí | Âm thanh hội trường | Âm thanh sân khấu biểu diễn |
---|---|---|
Mục tiêu | Truyền đạt lời nói rõ ràng | Truyền cảm xúc qua âm nhạc, biểu diễn |
Tần số ưu tiên xử lý | Dải trung (giọng nói) | Dải trầm, cao (nhạc cụ, giọng hát) |
Thiết bị quan trọng | Micro cổ ngỗng, loa full | Subwoofer, monitor, mixer nhiều kênh |
Khả năng tùy biến | Thường cố định | Linh hoạt, dễ điều chỉnh theo chương trình |
3. Dùng loa line array khi nào? Loa full-range khi nào?
-
Loa full-range phù hợp cho không gian nhỏ – vừa (sân khấu 50–200 người), dễ lắp đặt và chi phí thấp.
-
Loa line array phù hợp với sân khấu ngoài trời, biểu diễn lớn, đòi hỏi âm thanh phủ đều và xa.
Line array thường cần treo loa, xử lý phase kỹ lưỡng, và chỉ nên sử dụng khi có đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp.
4. Subwoofer có thực sự cần thiết?
Có – nếu chương trình có:
-
Biểu diễn ca hát, nhảy múa, nhạc sống
-
Không gian mở hoặc rộng, cần tăng độ “lực” và chiều sâu âm thanh
Công suất sub nên cân đối theo không gian. Với 150–300 người, thường cần từ 1–2 sub đôi 18 inch, đặt ở giữa hoặc hai bên sân khấu.
5. Chọn mixer analog hay digital?
Loại mixer | Ưu điểm | Hạn chế |
---|---|---|
Analog | Dễ vận hành, giá rẻ | Hạn chế chức năng xử lý và lưu preset |
Digital | Chống hú, preset theo từng chương trình | Yêu cầu kỹ thuật vận hành, giá cao hơn |
Nếu sân khấu có nhiều tiết mục đa dạng, nên đầu tư mixer digital để chủ động trong mọi tình huống.
6. Làm sao chống hú micro khi biểu diễn?
Một số giải pháp kỹ thuật thường dùng:
-
Chọn micro định hướng tốt, hạn chế thu âm từ loa
-
Không để loa monitor đối diện micro
-
Cắt EQ đúng tần số dễ hú
-
Sử dụng feedback eliminator hoặc auto EQ
-
Lưu preset mixer sau khi căn chỉnh
7. Bố trí micro và loa sân khấu như thế nào?
-
Loa chính (main): đặt hai bên cánh sân khấu, cao khoảng 2,5–3m
-
Loa monitor: hướng vào người biểu diễn, đặt dưới sàn hoặc phía trước
-
Micro: tránh đặt ngay trước loa, hạn chế di chuyển gần loa sub
Nguyên tắc là: hướng phát loa và hướng thu micro không được giao nhau.
8. Biểu diễn ngoài trời cần lưu ý gì?
-
Chọn thiết bị chống nước, chống bụi, có thùng loa chắc chắn
-
Dùng loa công suất lớn hơn, vì không gian mở tiêu tán âm thanh nhanh
-
Chuẩn bị nguồn điện ổn định, có thể cần thêm ổn áp hoặc máy phát
-
Ưu tiên mixer điều khiển từ xa (qua iPad, app) để linh hoạt chỉnh âm từ vị trí khán giả
9. Dự toán chi phí hệ thống sân khấu cơ bản?
Quy mô khán giả | Ngân sách tham khảo |
---|---|
Dưới 100 người | 40 – 70 triệu VNĐ |
100 – 300 người | 80 – 130 triệu VNĐ |
Trên 300 người | 150 – 250 triệu VNĐ+ |
Chi phí còn tùy vào việc thuê thiết bị hay đầu tư cố định, thiết bị mới hay đã qua sử dụng.
10. Nên đầu tư thiết bị hay thuê dịch vụ?
Tùy theo tần suất tổ chức và nguồn lực kỹ thuật:
-
Thuê dịch vụ: nếu chỉ tổ chức vài sự kiện mỗi năm, không có người vận hành thiết bị
-
Mua sắm thiết bị: nếu tổ chức thường xuyên, có đội kỹ thuật cố định
Nhiều đơn vị hiện nay có cung cấp cả hai hình thức: bán trọn gói hoặc cho thuê kèm vận hành. Nếu chưa có kinh nghiệm, nên bắt đầu bằng thuê để hiểu rõ nhu cầu thực tế trước khi đầu tư.
Gợi ý từ HPtrade
Là đơn vị theo dõi và phân tích các giải pháp âm thanh nhiều năm, HPtrade nhận thấy rằng sự thành công của một chương trình sân khấu phụ thuộc 70% vào âm thanh – phần còn lại mới là ánh sáng, sân khấu, kịch bản.
Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác có kinh nghiệm, có thể tham khảo một số đơn vị chuyên sâu như DXaudio, đã từng triển khai nhiều sân khấu từ trường học, doanh nghiệp đến chương trình ngoài trời. Tuy nhiên, lựa chọn đơn vị nên dựa vào yếu tố chuyên môn, khả năng tư vấn và bảo hành sau dịch vụ – thay vì chỉ so sánh giá.
Tham khảo các câu hỏi phổ biến về hệ thống âm thanh hội trường